بالن حجمی چیست؟
بالن ژوژه از بالن های آزمایشگاهی مهم برای تهیه محلول ها با غلظت معین و مشخص است. این بالن مثل اکثر بالن های دیگر دارای انتهای کروی با گردنی بلند است که روی گردن آن خط نشانه ای کشیده شده است. دقت این بالن ها بسیار زیاد بوده و فقط می توان حجمی از محلول ها به مقدار آن عددی که روی آن نوشته شده است را به دست آورد. برای این بالن ها درپوش پلاستیکی یا چوب پنبه ای وجود دارد که بتوانیم هنگام ساختن محلول آن را با تکان دادن هم بزنیم. بالن های حجمی که به بالن های حباب دار نیز معروف هستند، از مقاومت شیمیایی بالایی برخوردارند.
نکته
میزان دقت این بالن ها از نظر اندازه گیری حجمی، خطایی بین ۰.۰۵ و ۰.۲ درصد کل ظرفیت این بالن دارند. این عدد حداکثر خطا (تلورانس) روی هر بالنی نوشته می شود.ساخت محلول ها در بالن ژوژه و به حجم رساندن آن ها :
به عنوان مثال برای ساخت ۱۰۰۰ سی سی هیدروکسید سدیم ۱ مولار، در یک بالن ژوژه ۱۰۰۰ میلی لیتری مقدار ۴۰ گرم هیدروکسید سدیم خشک را می ریزیم. بعد با پیست به آن آب مقطر اضافه می کنیم. افزودن آب تا خط نشانه ادامه پیدا می کند. افزودن آب به بالن را اصطلاحا به حجم رساندن می گویند. در هنگام ساخت محلول ها، حلال باید تاخط نشانه پر شود به طوری که انتهای سطح مقعر محلول روی خط نشانه مماس باشد.
چون گردن بالن حجمی باریک است، کوچکترین تغییر در حجم باعث تغییر زیاد در ارتفاع محلول در قسمت گردنی می شود. هم این که فاصله خط نشانه تا دهانه بالن ژوژه باید زیاد باشد که وقتی بعد از ریختن حلال در بالن بسته می شود جا برای هم زدن و تکان دادن آن باشد.
کاربرد های بالن حجمی :
از بالن ژوژه برای ساخت محلول های استاندارد و همچنین برای رقیق کردن محلول ها با غلظت معین استفاده می شود. از این بالن گاها برای نگهداری محلول ها در حجم معین در دمای خاص استفاده می شود.
رقیق کردن محلول ها با استفاده از بالن ژوژه
به عنوان مثال می خواهیم ۱۰۰ سی سی محلول کلرید سدیم با غلظت ۲ مولار را از محلول ۴ مولار آن به دست آوریم. برای این کار طبق معادله زیر به ۵۰ سی سی کلرید سدیم ۴ مولار نیاز داریم.
N۱V۱ = N۲V۲
۵۰ سی سی نمک ۴ مولار را داخل بالن حجم سنجی ۱۰۰ میلی لیتری می ریزیم. سپس تا خط نشانه به آن آب مقطر اضافه می کنیم. با هم زدن محلول یکنواخت می شود. حال ۱۰۰ سی سی محلول ۲ مولاری کلرید سدیم داریم.
همین حالا جهت مشاوره رایگان، اطلاع از قیمت و مشخصات فنی محصولات با کارشناسان مهر آسا شیمی تماس بگیرید.
