استفاده از محصولات بهداشتی و آرایشی برای حفظ بهداشت و زیبایی پوست و مو به یک دغدغه روزانه و بسیار معمول برای بسیاری از افراد تبدیل شده است. در این روند، مواد شوینده و پاک‌کننده از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. یکی از ترکیبات شیمیایی رایج در این محصولات، تگزاپن یا سدیم لوریل اتر سولفات (SLES) است که به دلیل ویژگی‌های شوینده و پاک‌کننده‌اش در ایجاد حباب و تمیزی محصولات بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در این مطلب از مهر آسا شیمی، می‌خواهیم نگاهی دقیق‌تر به تگزاپن و تاریخچه استفاده از ترکیبات سولفاته مانند SLES در محصولات شوینده و آرایشی بیندازیم. همچنین، اثرات این ترکیبات بر پوست و مو را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
تگزاپن چیست؟
تگزاپون یک ترکیب شیمیایی پرکاربرد در صنایع مختلف؛ به ویژه صنایع شوینده و بهداشتی است. این ترکیب در شکل یک خمیر سفید یا زرد رنگ با بوی ملایم عرضه می‌شود و برای خصوصیات شوینده و پاک‌کننده‌اش مورد توجه قرار می‌گیرد. سدیم لوریل اتر سولفات به عنوان یک سورفاکتانت آنیونی عمل می‌کند و به طور گسترده در تولید محصولات بهداشتی و آرایشی به عنوان یک ماده اصلی به کار می‌رود.
این ترکیب به راحتی با نمک‌های غلیظ مخلوط می‌شود و ویژگی‌هایی مانند شکل‌پذیری و امولسیون‌زنی عالی دارد. به علاوه به دلیل طیف وسیعی از استفاده‌های ممکن در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان یک ماده پاک‌کننده، امولسیون‌ساز و افزودنی شوینده در محصولاتی مانند شامپوها، مایعات ظرفشویی، صابون‌ها و مواد آرایشی عرضه می‌شود.
تگزاپن معمولا به صورت مایع و خمیری تولید می‌شود و در غلظت‌های مختلف؛ مانند 30% و 70% به بازار عرضه می‌شود. این ترکیب از سدیم لوریل اتر سولفات به عنوان ماده اصلی تشکیل شده و عمدتا بی‌بو است. توانایی تنظیم ویسکوزیته آن با اضافه کردن مقادیر مناسب از کلرید سدیم و آلکانول آمیدهای مختلف امکان‌پذیر است. سدیم لوریل اتر سولفات به عنوان یک ماده موثر در تمیزی و پاک‌کنندگی و همچنین در ایجاد حباب‌ها در محصولات شوینده مورد استفاده قرار می‌گیرد و در صنایع مختلف جهانی بسیار گسترده استفاده می‌شود.
فروش و توزیع انواع مواد شیمیایی در مهرآسا شیمی
جهت دریافت مشاوره همین حالا با ما تماس بگیرید.
انواع تگزاپن
در ادامه به معرفی انواع سدیم لورت سولفات پرداخته ایم:
تگزاپن صدفی
تگزاپون صدفی یا سدیم لوریل اتر سولفات صدفی از نظر شیمیایی یک سورفاکتانت آنیونی است که در صنایع مختلف؛ به ویژه صنایع شوینده و بهداشتی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده دارای ویژگی‌های متعددی است که آن را به یک انتخاب مناسب در ترکیب محصولات بهداشتی و آرایشی تبدیل کرده است. برخی از ویژگی‌های آن عبارتند از:
- پایداری در برابر آب‌های سخت: تگزاپن صدفی مقاوم در برابر آب‌های دارای املاح و آب‌های سخت است و می‌تواند در گستره وسیعی از محیط‌های pH عمل کند.
- اختلاط با سورفاکتانت‌های مختلف: سدیم لورت سولفات صدفی قابلیت اختلاط با سورفاکتانت‌های آنیونی، کاتیونی و آمفوتریک را دارد. این ویژگی در ترکیب و تولید محصولات بهداشتی و آرایشی حائز اهمیت است.
- خاصیت صدفی‌کنندگی و نرم‌کنندگی: تگزاپن صدفی معمولا برای نرم‌کنندگی پوست و موها استفاده می‌شود. این خاصیت به خصوص برای پوست‌های خشک مفید است و در ترکیب مرطوب‌کننده‌ها و محصولات نرم‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- تغلیظ‌کننده: با افزودن مقادیر مناسب از اتیلن گلیکول مونو استئارات و گلیکول دی استئارات به سدیم لورت سولفات صدفی، می‌توان غلظت محلول را افزایش داد و ویسکوزیته آن را افزایش داد.
- محلول در آب: تگزاپن صدفی به راحتی در آب حل می‌شود و این ویژگی اهمیت زیادی در ترکیب محصولات آبی دارد.
- تثبیت‌کننده امولسیون: این سدیم لوریل اتر سولفات به عنوان یک امولسیفایر در گروه سورفاکتانت‌ها عمل می‌کند و به پایداری و تثبیت امولسیون‌ها کمک می‌کند. این ویژگی به خصوص در محصولاتی که نیاز به ترکیب ذرات چربی و آب دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- سازگاری شیمیایی: این تگزاپون با سایر مواد شیمیایی و مواد تشکیل‌دهنده محصولات بهداشتی و آرایشی به خوبی سازگاری دارد و مشکلات تداخلی در فرمولاسیون محصولات را به حداقل می‌رساند.
تگزاپن N70
تگزاپن N70 یک نوع سورفکتانت آنیونی است که به عنوان یک ماده فعال سطحی در ترکیبات مواد شوینده و بهداشتی کاربرد دارد. این ترکیب مشخصات فیزیکی و شیمیایی خاصی دارد. برخی از ویژگی‌های سدیم لورت سولفات N70 عبارتند از:
- شکل ظاهری: تگزاپون N70 به صورت یک خمیر سفید مایل به زرد رنگ تولید می‌شود. این خمیر نیمه شفاف است و معمولا به عنوان ماده فعال در محصولات شوینده و بهداشتی مایع استفاده می‌شود.
- ویسکوزیته: این سدیم لوریل اتر سولفات دارای ویسکوزیته بالا است؛ اما به دلیل مقادیر کم نمک ممکن است پس از رقیق شدن با آب، ویسکوزیته آن کاهش یابد. برای تنظیم ویسکوزیته محلول، معمولا نمک‌های مانند نمک سدیم کلراید یا آلکانول آمید به مخلوط اضافه می‌شود.
- حلالیت: N70 به عنوان یک ماده فعال سطحی در آب به راحتی حل می‌شود و این ویژگی اهمیت زیادی در ترکیب محصولات آبی دارد.
- خاصیت کف زایی: N70 دارای خاصیت کف‌زایی خوبی است که در تولید محصولات شوینده مایع و شفاف با غلظت متوسط تا زیاد به کار می‌رود. این خاصیت موجب تولید کف و حباب در محصولات می‌شود.
- غلیظ‌کننده: با افزودن مقادیر مناسب از اتیلن گلیکول مونو استئارات و گلیکول دی استئارات به N70، می‌توان غلظت محلول را افزایش داد و ویسکوزیته آن را تنظیم کرد.
- تشکیل ژل: تگزاپون N70 پس از رقیق شدن با آب می‌تواند ساختارهای ژلی ایجاد کند که از خصوصیات سولفات‌های اتر نشات می‌گیرد.
موارد مصرف و کاربرد تگزاپن
سدیم لوریل اتر سولفات به عنوان یک ماده فعال سطحی چندمنظوره در صنایع مختلف به کار می‌رود. برخی از کاربردهای تگزاپون عبارتند از:
- تگزاپن در ترکیب مرطوب‌کننده‌ها و محصولات مراقبت از پوست کاربرد دارد. این ویژگی به پوست نرمی و تازگی می‌بخشد.
- این ماده مانند سولفونیک در تولید محصولات شوینده مانند مایع ظرفشویی و پاک کننده‌های صنعتی مانند کف‌شورها، سدیم لوریل اتر سولفات به عنوان ماده شوینده به کار می‌رود.
- در بسیاری از محصولات بهداشتی و پاک‌کننده‌های بدن و سر، از جمله خمیر دندان، صابون، شامپو، کرم، لوسیون و غیره به عنوان یک ماده شوینده و پاک‌کننده استفاده می‌شود. نوع صدفی سدیم لوریل اتر سولفات در تولید این نوع محصولات به عنوان ماده شوینده به‌کار می‌رود.
- تگزاپن به محصولاتی که مواد چسبنده یا روان‌کننده دارند کمک می‌کند تا امولسیون‌های پایدار تشکیل دهند.
- این ماده به عنوان یک ابزار در تحقیقات پروتئینی و بیوشیمیایی به‌کار می‌رود.
ویژگی‌های تگزاپن
سدیم لوریل اتر سولفات دارای ویژگی‌های متعددی است که آن را در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌دهند. ویژگی‌های مهم آن عبارتند از:
- تگزاپون دارای خاصیت کف زایی خوبی است که در تولید محصولات شوینده و پاک‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- کف سدیم لوریل اتر سولفات نسبت به وزن خود سبک است و از آنجا که غلیظ نیست، موجب سهولت در ترکیب با دیگر مواد می‌شود.
- سدیم لورت سولفات با سایر افزودنی‌ها و مواد مختلف بسیار سازگار است. این ویژگی آن را به عنوان یک ماده چندمنظوره جهت ترکیب در محصولات متنوع می‌سازد.پ
- سدیم لوریل اتر سولفات دارای ویژگی بازدارندگی است که در جلوگیری از تغییرات ناخواسته در محصولات به کار می‌رود.
- تگزاپون به سادگی و با زمان ورود محصولات به بازار، شکل‌پذیری بالایی دارد و به طور متنوع در محصولات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- سدیم لوریل اتر سولفات به عنوان یک ماده فعال سطحی آنیونی در آب به خوبی حل می‌شود. این ویژگی مهمی در تهیه مخلوط‌های آبی است که نیاز به ماده فعال سطحی دارند.
روش ساخت تگزاپن
ساخت تگزاپن یک فرآیند شیمیایی پیچیده است که از چند مرحله تشکیل شده و شامل موارد زیر می‌شود:
تهیه ماده اولیه
در این مرحله، ماده اولیه برای تولید تگزاپن تهیه می‌شود. معمولا از روغن‌های گیاهی مانند روغن هسته خرما یا روغن نارگیل به عنوان ماده اصلی شروع می‌شود. این روغن‌ها از منابع طبیعی گرفته می‌شوند.
اتوکسیلاسیون
در این مرحله، اتوکسیلاسیون الکل دودسیل (با مولکول دودسیل) روی ماده اولیه انجام می‌شود. اتوکسیلاسیون به معنی افزودن زنجیره‌های اتوکسیل (اکسیژن و کربن) به ماده اولیه است. این مرحله باعث تولید مرکبات می‌شود که به عنوان سورفاکتانت‌ها عمل می‌کنند.
سولفوناسیون
در این مرحله، مرکبات حاصل از مرحله قبل با استفاده از سولفوناسیون به سدیم لوریل اتر سولفات تبدیل می‌شوند. سولفوناسیون به اضافه کردن گروه سولفونات (SO3) به مولکول‌ها منتهی می‌شود.
خنثی‌سازی
محصول حاصل از سولفوناسیون به عنوان نمک سدیمی خروجی دارای خاصیت قلیایی است. برای استفاده در محصولات آرایشی و شوینده، نیاز به خنثی‌سازی دارند. این امر با اضافه کردن نمک سدیم به محلول به منظور تنظیم pH و خنثی کردن انجام می‌شود.
در نهایت، محصول نهایی که به نام سدیم لوریل اتر سولفات شناخته می‌شود برای استفاده در محصولات آرایشی، شوینده، پاک‌کننده و بهداشتی تهیه می‌شود. این ماده به عنوان یک ماده فعال سطحی همچون گیلیسرین در محصولات متنوع مانند شامپو، صابون، کرم و محصولات بهداشتی و آرایشی به کار می‌رود.
آیا نگهداری تگزاپن نیازمند شرایط خاصی است؟
نگهداری تگزاپن باید طبق شرایط زیر انجام شود:
- بهترین دما برای نگهداری تگزاپون در دمای زیر 30 درجه سانتیگراد (86 درجه فارنهایت) و بهترین دما برای طولانی‌مدت در دمای 10 درجه سانتیگراد (50 درجه فارنهایت) یا پایین‌تر است.
- محیط نگهداری باید خشک باشد. از مخزن‌ها و جایی که سدیم لوریل اتر سولفات ذخیره می‌شود، باید رطوبت دور شود. محیط خیلی خشک نباشد؛ زیرا این ممکن است باعث خشک شدن و افت قدرت کف‌زایی تگزاپن شود.
- محصولات شیمیایی مثل سدیم لورت سولفات نباید به نور مستقیم خورشید مستقر شوند. بهتر است مخازن یا بسته‌بندی‌های محتوی تگزاپون از تابش نور مستقیم محافظت شوند تا تجزیه شیمیایی ماده تا حداقل برسد.
- سدیم لوریل اتر سولفات باید در مخازن یا جایی که از آلودگی یا مواد خارجی محافظت شده باشد نگهداری شود. مخازن باید تمیز و محکم بسته شوند تا از تماس با هوا و آلودگی خارجی جلوگیری شود.
- تگزاپن و مواد شیمیایی دیگر باید برچسب‌گذاری مناسب داشته باشند که شامل اطلاعاتی در مورد نگهداری، تاریخ انقضا و هشدارهای ایمنی باشد.
- در صورت امکان، دمای محیط باید تحت کنترل باشد تا تغییرات دما به حداقل رسانده شود.
آیا تگزاپن برای انسان خطر دارد؟
تگزاپن یک ماده شیمیایی استفاده شده در محصولات آرایشی و بهداشتی مانند شامپو، صابون، خمیر دندان و مواد شوینده، عمدتا به عنوان ماده کف‌زایی و پاک‌کننده استفاده می‌شود.
استفاده از آن به طور معمول برای اکثر افراد ایمن است؛ اما برخی افراد ممکن است نسبت به این ترکیب حساسیت داشته باشند و در موارد نادر، ممکن است به واسطه استفاده از محصولات حاوی تگزاپن علائم حساسیت نظیر خارش، قرمزی و تحریک پوست را تجربه کنند. اگر احساس حساسیت پوستی به این ترکیب دارید، توقف استفاده و مشوره از پزشک خود را بگیرید.
عموما سدیم لوریل اتر سولفات به عنوان یک ماده شیمیایی ایمن شناخته می‌شود و محصولات حاوی تگزاپن باید مطابق با مقررات و استانداردهای بهداشتی و ایمنی تولید و عرضه شوند. در هر صورت، اگر شما یا کسی که می‌شناسید به مشکلات پوستی ناشی از محصولات حاوی تگزاپن دچار می‌شوید، توصیه می‌شود با پزشک خود مشوره کنید و ممکن است یک تست حساسیت پوستی انجام دهید تا عامل ایجادکننده حساسیت مشخص شود.
آسیب‌های پوستی
سدیم لورت سولفات می تواند سبب آسیب های پوستی زیر بشود:
- برخی افراد حساسیت پوستی نسبت به تگزاپون دارند و با استفاده از محصولات حاوی این ترکیب ممکن است خارش، قرمزی و تحریک پوستی تجربه کنند.
- تگزاپون می‌تواند پوست را از رطوبت طبیعی آن محروم کند و در مواردی به خشکی پوست منجر شود. این مشکل معمولا در مصرف بلندمدت محصولات حاوی سدیم لوریل اتر سولفات پدیدار می‌شود.
- اگر محصول حاوی تگزاپون به چشم برسد یا برخی از محصولات حاوی سدیم لوریل اتر سولفات توسط دستان به چشم‌ها منتقل شوند، ممکن است باعث تحریک چشمی شوند و علائمی نظیر سوزش و ترشحات زیاد از چشم ایجاد کنند.
- سدیم لوریل اتر سولفات ممکن است باعث تغییر در ساختار موها؛ مثل کاهش براقیت و حجم موها شود.
آسیب دهانی
سدیم لوریل اتر سولفات برخلاف زاج می تواند سبب ایجاد مشکلات دهانی و ناراحتی لثه در افراد شود، که در ادامه مفصل این آسیب ها را معرفی نموده ایم:
- استفاده از محصولات حاوی سدیم لوریل اتر سولفات ممکن است به تحریک لثه و دهان افراد منتهی شود. این تحریک ممکن است باعث خارش، قرمزی، تورم و سفتی لثه‌ها شود.
- تگزاپون ممکن است دهان را از رطوبت طبیعی خود محروم کند و باعث خشکی دهانی شود.
- در برخی افراد، استفاده از محصولات حاوی سدیم لوریل اتر سولفات می‌تواند به ظهور زخم‌ها و التهابات دهانی منجر شود. این مشکل ممکن است باعث ایجاد درد، سوزش و ترشحات ناراحت‌کننده شود.
- تگزاپن می‌تواند در برخی افراد منجر به تغییر در طعم مواد غذایی و باعث آزار دهانی شود.
اگر به علائمی نظیر تحریک دهانی، زخم‌ها یا تغییرات غیرعادی در دهان خود برخورد می‌کنید و مشکوک به نقش سدیم لوریل اتر سولفات در این مشکلات هستید، بهتر است از استفاده از محصولاتی که حاوی این ماده هستند پرهیز کنید. همچنین، مشاوره از پزشک یا دندانپزشک خود را جهت تشخیص دقیق‌تر و درمان مناسب‌تر این مشکلات در نظر بگیرید. افرادی که به طور مرتب با آسیب دهانی ناشی از محصولات حاوی تگزاپون روبرو می‌شوند، باید محصولات دهانی خود را با دقت انتخاب کنند و از محصولات بدون تگزاپون یا با ترکیبات طبیعی استفاده کنند.
خرید تگزاپون از مهر آسا شیمی
همین حالا جهت مشاوره رایگان، اطلاع از قیمت و مشخصات فنی محصولات با کارشناسان مهر آسا شیمی تماس بگیرید.
مهر آسا شیمی
سوالات متداول
- تگزاپن چیست و در کجا استفاده می‌شود؟
تگزاپن نوعی سورفکتانت آنیونی است که به عنوان یک ماده شوینده و امولسیفایر در محصولات آرایشی و بهداشتی، محصولات شوینده (مانند شامپو و صابون) و محصولات بهداشتی (مانند خمیر دندان) استفاده می‌شود. - آیا تگزاپن برای پوست انسان ایمن است؟
سدیم لوریل اتر سولفات معمولا برای اکثر افراد ایمن است؛ اما در برخی موارد، می‌تواند به آسیب‌های پوستی منجر شود. برخی افراد ممکن است به این ماده حساسیت داشته باشند و از آسیب‌های نظیر تحریک، قرمزی و خشکی پوست رنج ببرند. - چگونه تگزاپن تولید می‌شود؟
سدیم لوریل اتر سولفات به عنوان ماده شوینده از اتوکسیلاسیون الکل دودسیل به دست می‌آید. این الکل معمولا از روغن‌های طبیعی مانند روغن خرما یا روغن نارگیل به دست می‌آید. مراحل تولید تگزاپن شامل اتوکسیلاسیون، سولفوناسیون، و خنثی کردن می‌شود. در نهایت، ماده نهایی به عنوان تگزاپن در صنایع مختلف استفاده می‌شود.
