ایزوپروپیل الکل یکی از ترکیبات شیمیایی مهم و چندمنظوره است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب شیمیایی با فرمول شیمیایی C3H8O و نام شیمیایی ایزوپروپانول نیز شناخته می‌شود. این ماده به عنوان یک الکل با وزن مولکولی 60.10 گرم بر مول به شمار می‌آید و دارای خواص شیمیایی و فیزیکی جذابی است.

ایزوپروپیل الکل از چند عنصر اصلی تشکیل شده است: کربن (C)، هیدروژن (H) و اکسیژن (O). این ترکیب شیمیایی به صورت مایع بی‌رنگ با بوی خاصی که به الکل معمولی شبیه است در دسترس است. از جمله مصارف رایج ایزوپروپانول می‌توان به ضدعفونی کننده‌ها، مواد تمیزکننده‌ها، حلال‌ها و مصرف در صنایع پزشکی و بهداشتی اشاره کرد.

در این مطلب از مهر آسا شیمی به بررسی خصوصیات، کاربردها و اهمیت ایزوپروپیل الکل در علوم شیمیایی و صنعتی می‌پردازیم. همچنین، اثرات جانبی و مسائل ایمنی مرتبط با استفاده از این ماده نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

ایزوپروپیل الکل چیست؟

الکل ایزوپروپیل یا ایزوپروپانول یک ترکیب شیمیایی آلی است که به علت ویژگی‌های ضدعفونی‌کننده و ضدباکتریایی‌اش در صنایع بهداشتی و ضدعفونی‌کننده‌ها به طور گسترده ‌استفاده می‌شود. همچنین در صنایع شیمیایی، الکترونیکی و دیگر صنایع نیز کاربردهای متعددی دارد.

ویژگی‌های مهم الکل ایزوپروپانول عبارتند از:

• فرمول شیمیایی: C3H8O
• ویژگی‌های ظاهری: مایع شفاف با بوی تند
• چگالی: 0.786 گرم بر سانتی‌متر مکعب در دمای 20 درجه سانتی‌گراد
• نقطه ذوب: تقریبا 89- درجه سانتی‌گراد
• نقطه جوش: تقریبا 82.6 درجه سانتی‌گراد
• حلالیت در آب: قابل حل در آب
• حلالیت در ترکیبات دیگر: امتزاج‌پذیر با بنزن، کلروفرم، اتانول، اتر، گلیسیرین و محلول در استون
• خصوصیات خطرات و ایمنی: الکل ایزوپروپیل قابلیت اشتعال دارد و باید با احتیاط مورد استفاده قرار گیرد.

 

کاربردهای مختلف ایزوپروپیل الکل

ایزوپروپیل الکل کاربردهای متعددی در صنایع مختلف دارد. این ماده به عنوان یک ضدعفونی‌کننده و ضدعفونی‌کننده‌های پوستی در صنایع بهداشتی و پزشکی استفاده می‌شود. همچنین در تولید عطرها، صابون‌ها و محصولات شوینده نقش دارد. این ماده به عنوان یک حلال در حل کردن ترکیبات غیر قطبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین در صنایع پلاستیک و لاستیک به عنوان ماده خورنده استفاده می‌شود.

پزشکی

ایزوپروپیل الکل (IPA) در علوم پزشکی به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده به کار می‌رود. این ماده در مصارف مختلف؛ از جمله در محیط‌های خانگی، صنعتی و بیمارستان‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد. برخی از کاربردهای اصلی IPA در حوزه پزشکی عبارتند از:

• به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده در محیط‌های پزشکی برای تطهیر پوست و سطوح قبل از عمل جراحی و درمان‌های پزشکی استفاده می‌شود.
• IPA برای ضد عفونی کردن پوست قبل از اعمال جراحی یا تزریقات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• به عنوان یک بی‌حس کننده موضعی برای کاهش درد و تحریک در موارد مختلف استفاده می‌شود.
• ایزوپروپانول به عنوان ماده ضدعفونی کننده برای ابزارهای پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

محصولات ارایشی و بهداشتی

ایزوپروپانول به عنوان یک عنصر کلیدی در ترکیب محصولات مختلف مراقبت از پوست و مو، می‌تواند در موارد زیر مورد استفاده قرار بگیرد:

• لوسیون‌های پوستی (روغن بدن)
• پاک‌کننده‌های پوستی و آرایشی (صابون)
• جلا دهنده ناخن
• خوشبوکننده (عطرها)
• محصولات مراقبت از پوست سر و مو

صنعت چاپ

ایزوپروپانول در صنعت چاپ نقش مهمی ایفا می‌کند. این ترکیب شیمیایی به عنوان یک حلال مفید و پاک‌کننده استفاده می‌شود. در صنعت چاپ، موارد زیر از IPA بهره می‌برند:

• به عنوان یک پاک‌کننده موثر برای تجهیزات چاپ استفاده می‌شود. این ماده به طور موثر آلودگی‌ها، جوهرهای باقی‌مانده و آلودگی‌های دیگر را از سطوح تجهیزات چاپ از بین می‌برد.
• ایزوپروپانول به عنوان یک حلال در مراحل مختلف چاپ مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به تسریع مخلوط‌های جوهر و تنظیم انسداد چاپ کمک می‌کند.
• برای تمیز کردن سطوح چاپ، ایزوپروپیل الکل معمولا به عنوان یک پاک‌کننده به کار می‌رود. این کاربرد از خصوصیات ضدباکتریایی IPA بهره می‌برد.

صنعت خودروسازی

ایزوپروپانول در صنعت خودروسازی نیز کاربردهای متعددی دارد. برخی از کاربردهای این ترکیب شیمیایی در صنعت خودروسازی عبارتند از:

• ایزوپروپیل الکل به عنوان یک ماده افزودنی به سوخت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این افزودنی می‌تواند به بهبود کارایی سوخت و کاهش آلودگی‌ها کمک کند.
• ایزوپروپانول به عنوان یک پاک‌کننده موثر برای شیشه‌ها در خودروها استفاده می‌شود. این ماده به تمیز کردن و از بین بردن لکه‌ها و آلودگی‌ها از سطح شیشه‌ها کمک می‌کند.
• در فرآیندهای نگهداری و تعمیرات خودروها، ایزوپروپیل الکل معمولا برای حذف ترک‌های باقی‌مانده از سطوح خودروها به کار می‌رود.

 

فرق ایزوپروپیل الکل با اتانول چیست؟

تفاوت‌ ایزوپروپانول الکل با اتانول عبارتند از:

ایزوپروپیل الکل دارای فرمول CH3CHOHCH3 است، در حالی که فرمول اتانول C2H5OH است. این تفاوت در ساختار مولکولی باعث تفاوت در خواص و کاربردهای آن‌ها می‌شود.

ایزوپروپیل الکل بر خلاف اتانول در محلول‌های نمکی حل نمی‌شود. این ویژگی باعث می‌شود که ایزوپروپیل الکل در برخی موارد مناسب‌تر از اتانول باشد.

اتانول ممکن است پوست را خشک کند و بدون مواد افزودنی بر روی پوست دست استفاده نشود. ایزوپروپیل الکل به پوست کمتر آسیب می‌زند و برای ضدعفونی پوست بهتر است.

ایزوپروپیل الکل در مقایسه با اتانول سمیت کمتری دارد. بلع ایزوپروپانول به ندرت می‌تواند مرگی ایجاد کند؛ اما هر دو عوارضی مثل مسمومیت، تحریکات چشم، بینی و گلو ایجاد کرده و باید با احتیاط مورد استفاده قرار گیرند.

هر دو در صنایع مختلفی از جمله بهداشت و پزشکی، چاپ، صنعت خودروسازی و آرایشی بهداشتی استفاده می‌شوند؛ اما بسته به خصوصیات خود در برخی موارد یکی ممکن است بهتر از دیگری عمل کند.

در کل، ایزوپروپیل الکل به دلیل خصوصیات خاص خود در برخی کاربردها بهتر از اتانول عمل می‌کند.

 

آیا ایزو پروپیل الکل برای بدن انسان مضر است؟

استفاده از ایزوپروپیل الکل (IPA) برای بدن انسان مضر است و توصیه نمی‌شود. ایزوپروپانول یک ماده شیمیایی است که معمولا برای مصارف خارجی، نظیر ضدعفونی کننده سطوح، پوست یا تجهیزات استفاده می‌شود. مصرف داخلی IPA بسیار خطرناک است و می‌تواند به عوارض جدی و حتی مرگ منجر شود.

مصرف IPA به صورت خوراکی باعث مسمومیت می‌شود و اثرات جانبی ناخواسته نظیر تهوع، استفراغ، سرگیجه، درد سر، مشکلات گوارشی و حتی خطر حیاتی ممکن است ایجاد کند؛ بنابراین، هیچ شرایطی وجود ندارد که مصرف IPA برای بدن انسان مطابق با دستورات پزشک مجاز و بدون مشورت متخصصین صحت داشته باشد.

در صورت ممکن، همواره باید محصولات شیمیایی؛ به خصوص مواد معدنی نامرتبط با خوراکی را با مقدار کنترل شده و مجاز مورد استفاده قرار دهید و توصیه‌های متخصصین بهداشت و پزشکی را رعایت کنید.

 

 

ایزوپروپیل الکل در چه درصدهایی در دسترس است؟

اصولا ایزوپروپیل الکل در دو غلظت اصلی برای مصارف مختلف در دسترس است:

1. آیزوپروپیل الکل 70٪: این نوع IPA به عنوان الکل مالشی یا الکل پزشکی شناخته می‌شود و معمولا برای مصارف پزشکی و ضدعفونی کردن سطوح در بیمارستان‌ها و آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود. این مقدار IPA به عنوان ضدعفونی‌کننده بسیار موثر و معمولا ایمن‌تر برای استفاده در پوست انسان به حساب می‌آید.
2. آیزوپروپیل الکل 90٪ یا بیشتر: این نوع ایزوپروپانول غلظت بالاتری دارد و در آزمایشگاه‌ها و صنایع شیمیایی برای مصارف خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولا برای تمیز کردن تجهیزات آزمایشگاهی، استخراج DNA، ترکیب شیمیایی و مصارف شیمیایی پیچیده تر به کار می‌رود.

میزان و نوع مصارف ایزوپروپانول باید با دقت و با توجه به مقررات و نیازهای هر موقعیت تعیین شود. همچنین برای هر نوع مصرف، توصیه می‌شود که دستورات و راهنمایی‌های ایمنی تولید کننده و مقررات مرتبط با سلامت و ایمنی پیروی شود.

خرید ایزوپروپیل الکل از مهر آسا شیمی

همین حالا جهت مشاوره رایگان، اطلاع از قیمت و مشخصات فنی محصولات با کارشناسان مهر آسا شیمی تماس بگیرید.

09127300357

021-33031064

مهر آسا شیمی