اتانول یک مایع بیرنگ و سوختنی با بویی خاص و کمی شیرین، یک ترکیب همهکاره است که در برنامههای مختلف، از تولید سوخت تا فرآیندهای صنعتی به کار گرفته میشود. کاربردهای گسترده اتانول باعث شده که بسیاری افراد بخواهند در مورد ماندگاری آن و اینکه آیا این ماده هم مانند محصولات غذایی تاریخ انقضا دارد یا نه، بدانند. در این مقاله از مجله مهر آسا شیمی، سخن از تاریخ انقضای اتانول خواهد بود.
آیا اتانول تاریخ انقضا دارد؟
پاسخ ساده این است که اتانول تاریخ انقضا ندارد. یعنی مصرف یا استفاده از آن پس از مدت زمانی مشخص خطرناک نمیشود؛ اما میتواند در طول زمان دستخوش تغییراتی شود؛ به ویژه وقتی در معرض شرایط ویژهای قرار بگیرد که میتواند روی کیفیت و کارایی آن اثر بگذارد.
عوامل مؤثر بر ماندگاری اتانول
چندین عامل میتوانند بر ماندگاری اتانول و پتانسیل تخریب آن اثر بگذارند.
- خلوص: خلوص اتانول نقش مهمی در ماندگاری آن دارد؛ هرچه خالصتر، ماندگارتر. ناخالصیها میتوانند بهعنوان کاتالیزور عمل کنند و روند تخریب را سرعت دهند. بهمثل آب یک ناخالصی رایج در اتانول است و میتواند باعث اکسیداسیون شود.
- شرایط نگهداری: محیطی که اتانول در آن ذخیره میشود تأثیر قابل توجهی بر طول عمر آن دارد.
- قرار گرفتن در معرض هوا: اتانول در رویارویی با هوا مستعد اکسیداسیون است. اکسیژن با اتانول واکنش میدهد و اسید استیک (سرکه) به وجود میآورد.
- نور: قرار گرفتن در معرض نور، بهویژه پرتو فرا بنفش (UV) میتواند به تخریب اتانول کمک کند. پرتو فرابنفش میتواند واکنشهای فتوشیمیایی را برانگیزد و منجر به تشکیل ترکیبات ناخواسته شود.
- گرما: دمای بالا سرعت واکنشهای شیمیایی از جمله واکنشهای دخیل در تجزیه اتانول را سریع میکنند. نگهداری اتانول در محیطهای گرم میتواند عمر مفید آن را به میزانی قابل توجه کاهش دهد.
- رطوبت: رطوبت میتواند باعث رشد میکروارگانیسمهایی شود که میتوانند اتانول را آلوده کرده و منجر به فساد آن شوند.
- جنس ظرف: نوع ظرف مورد استفاده برای نگهداری اتانول بر ماندگاری آن تأثیر دارد. برخی از مواد میتوانند با اتانول واکنش دهند یا امکان اکسیداسیون سریعتر را فراهم کنند.
- پلاستیک: گونههای ویژهای از ظرفهای پلاستیکی میتوانند با وارد کردن مواد شیمیایی به اتانول، آن را آلوده کرده و کیفیتش را زیر تأثیر ببرند.
- فلز: ظرفهای فلزی میتوانند محافظ خوبی باشند، اما برخی از فلزات مانند مس ممکن است با اتانول واکنش داده و منجر به تشکیل ترکیبات ناخواسته شوند.
- شیشه: بهطور کلی ظرف شیشهای بهترین گزینه برای نگهداری اتانول است. زیرا شیشه بیاثر است و با اتانول واکنش نمیدهند. با این حال، پیش از ریختن اتانول درون ظرف شیشهای، اطمینان از تمیزی شیشه و عاریبودن از هرگونه آلودگی، ضروری است.
روش درست نگهداری از اتانول
برای رساندن ماندگاری اتانول به بیشترین و حفظ کیفیتش، نگهداری درست از آن ضروری است.
- در جای خنک و تاریک نگهداری شود: از نگهداری اتانول زیر تابش خورشید یا در مکانهای گرم خودداری کنید. یک محیط خنک و تاریک، خطر اکسیداسیون و واکنشهای فتوشیمیایی را به کمترین میرساند.
- از ظرفهای بدون هوا استفاده کنید: ظرفهای دربسته با جلوگیری از قرار گرفتن اتانول در معرض هوا، از اکسیداسیون جلوگیری میکنند.
- ظرفهای بیاثر را به کار ببندید: ظرفهای ساختهشده از شیشه یا فولاد ضد زنگ بهمعمول بر پلاستیک برتری داده میشوند. زیرا کمتر با اتانول واکنش میدهند و کمتر باعث آلودگی میشوند.
علائم فاسد شدن اتانول
اتانول به معنای سنتی “فاسد” نمیشود؛ اما میتواند دستخوش تغییراتی شود که بگوییم خراب شدهاست؛ زیرا دیگر کیفیت و کارایی گذشته را ندارد. علائم تخریب اتانول عبارتند از:
- تغییر رنگ: اتانول خالص باید بیرنگ باشد. رنگ زرد یا قهوهای نشاندهنده اکسیداسیون است؛ یعنی اتانول دیگر خالص نیست.
- تغییر بو: اتانول باید بویی خاص و کمی شیرین داشته باشد. بوی تند و گزنده نشان از آلودگی یا خراب شدن آن است.
- وجود رسوب: رسوب در ته ظرف میتواند نشاندهنده ناخالصی یا منقضی شدن باشد. این رسوب میتواند بهدنبال اکسیداسیون یا آلودگی ایجاد شده باشد.
بیشتر بخوانید: تفاوت اتانول و متانول چیست؟ کاربرد هر کدام چیست؟
خطرات استفاده از اتانول تاریخ مصرف گذشته
استفاده از اتانول خراب، بسته به کاربرد میتواند عواقب مختلفی داشته باشد.
- سوخت: اتانول خراب میتواند بازده سوخت را کاهش دهد و باعث بروز مشکلاتی در موتور شود. تشکیل محصولات جانبی مانند اسید استیک میتواند باعث خوردگی قطعات موتور شده و بر احتراق سوخت اثر منفی بگذارد.
- فرآیندهای صنعتی: منفضی شدن اتانول میتواند خواص شیمیایی اتانول را تغییر دهد و بر عملکرد آن در کاربردهای مختلف صنعتی اثر بگذارد.
- کاربردهای آزمایشگاهی:. ناخالصیهای اتانول میتواند با واکنشهای شیمیایی تداخل پیدا کند و منجر به دادههای غیر قابل اعتماد شود.
راههای شناسایی اتانول تاریخ مصرف گذشته
در حالی که هیچ آزمایش قطعی برای شناسایی انقضای اتانول وجود ندارد، چندین روش میتواند به ارزیابی کیفیت آن کمک کند.
- بازرسی چشمی: یک بازرسی چشمی ساده میتواند نشانههایی از تخریب اتانول را آشکار کند. تغییر رنگ و رسوبات را بررسی کنید. همچنین، مطمئن شوید که بوی غیرعادی نمیدهد. اگر متوجه هر یک از این موارد شدید، بهتر است از اتانول استفاده نکنید.
- آزمایش وزن مخصوص: با یک هیدرومتر میتوانید وزن مخصوص اتانول را اندازه گیری کنید. وزن مخصوص اتانول خالص 0.789 در 20 درجه سانتیگراد است. تفاوت قابل توجه با این مقدار، نشاندهنده تخریب یا آلودگی است.
- کروماتوگرافی گازی: این روش آزمایشگاهی میتواند ناخالصیها و خراب شدن را در اتانول شناسایی کند. کروماتوگرافی گازی میتواند تجزیه و تحلیلی دقیق از ترکیب اتانول ارائه دهد و امکان ارزیابی دقیقتری را از کیفیت آن فراهم کند.
- تیتراسیون: تیتراسیون یک روش شیمیایی است که میتوان از آن برای تعیین غلظت اتانول در نمونه استفاده کرد. کاهش غلظت اتانول ممکن است نشان دهنده تخریب باشد.
بیشتر بخوانید: تفاوت ایزوپروپیل الکل با اتانول چیست؟
جمع بندی
اتانول تاریخ انقضا ندارد، اما ممکن است در طول زمان تجزیه شود؛ بهویژه وقتی در معرض شرایطی خاص قرار گیرد. نگهداری مناسب، از جمله نگهداری از آن در یک مکان خنک و تاریک، استفاده از ظروف دربسته و جلوگیری از قرار گرفتن در معرض رطوبت و هوا، میتواند عمر مفید اتانول را به میزانی قابل توجه افزایش دهد. بررسیهای منظم با روشهایی مانند بررسی چشمی، آزمایش وزن مخصوص یا آنالیز آزمایشگاهی، میتواند به اطمینان از اثربخشی و ایمنی اتانول برای کاربردهای مختلف کمک کند.
فراموش نشود: اتانول به آن معنایی که در ذهن دارید منقضی نمیشود، اما همیشه بهتر است که تا میتوانید از اتانول تازه استفاده کنید. اگر در مورد کیفیت اتانول خود مطمئن نیستید، همیشه بهتر است احتیاط کرده و از استفاده اتانول شبههناک پرهیز کنید.
شما می توانید با خرید اتانول از مهر آسا شیمی بهترین کیفیت و قیمت را به همراه ارسالی سریع به سراسر کشور تجربه نمایید. برای سفارش با شماره های درج شده در سایت تماس حاصل نمایید تا مشاورین ما شما را راهنمایی نمایند.
مهر آسا شیمی
بدون دیدگاه