بدون شک، ضدیخ یکی از مواد مصرفی حیاتی برای خودروها است که تاثیرات قابل توجهی بر روی عملکرد و بقایای اتومبیل‌ها در تمامی فصول سال دارد. این ماده جادویی در فصل سرما و زمستان، نقش حیاتی ایفا می‌کند. این دوره زمانی که طبیعت به مهمان‌نوازی برف و یخ می‌پردازد، ماشین‌ها نیز نیاز به مراقبت ویژه‌ای دارند. یخ‌زدگی آب رادیاتور می‌تواند علاوه بر ایجاد ناراحتی برای راننده به موتور و اجزای اصلی خودرو صدمه بزند.
اما کاربرد ضدیخ تا اینجا محدود به زمستان نمی‌شود. در تابستان گرم نیز، این ماده عمل حیاتی خود را انجام می‌دهد. با کاهش نقطه جوش آب در سیستم خنک‌کننده، پادژل مانع از جوش آب و افزایش دما می‌شود. این کاربرد اساسی باعث می‌شود که موتور در حرارت بالا به درستی عمل کند.
این مطلب از مهر آسا شیمی به شما توضیح می‌دهد که چگونه از ضدیخ بهره ببرید تا خودروتان را در همه شرایط به درستی حفظ کنید.
ضدیخ چیست؟
ضد یخ یا مونواتیلن گلیکول(MEG)، یک ماده جادویی است که در موتورها و خودروها به عنوان مایع خنک‌کننده به کار می‌رود. این ماده باعث می‌شود موتور در تمام فصول سال به خوبی عمل کند و از خطرات ناشی از دماهای بسیار پایین یا بسیار بالا محافظت شود. تاریخچه پادژل به اوایل تاریخ صنعت اتومبیل‌سازی بازمی‌گردد. در گذشته، آب خالص به عنوان مایع خنک‌کننده مورد استفاده قرار می‌گرفت؛ اما محدودیت‌هایی وجود داشت که آب به عنوان مایع خنک‌کننده ایجاد می‌کرد.
یکی از مشکلات اصلی آب به عنوان مایع خنک‌کننده، محدودیت‌های دمایی آن بود. آب در دماهای پایین یخ می‌زند و این می‌تواند باعث بسته شدن مسیرهای آب در سیستم خنک‌کننده و خسارت به موتور شود. از طرف دیگر در دماهای بسیار بالا، قطعات مختلف موتور ممکن است به خوبی گرم شوند و مشکلات خوردگی و زنگ‌زدگی به وجود آید.
ضدیخ با حل این مشکلات ایجاد شده است. این ماده معمولا از پایه‌های اتیلن گلیکول و پروپیلن گلیکول تشکیل شده و دارای ویژگی‌های مهمی است. از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های ضدیخ این است که در دماهای پایین که از یخ‌زدگی آب جلوگیری می‌کند و در دماهای بالا نیز از جوش آوردن موتور محافظت می‌کند.
پادژل همچنین موتور و سیستم خنک‌کننده را از زنگ‌زدگی و خوردگی محافظت می‌کند. همچنین، این ماده به تنظیم نقطه جوش و جلوگیری از جوش آوردن مایع در دماهای بالا کمک می‌کند. این ویژگی‌ها باعث می‌شوند که ضدیخ یک جزئی مهم از مراقبت و نگهداری از خودروها در تمام فصول سال باشد.
ضدیخ به عنوان یک ماده مصرفی برای خودروها علاوه بر ویژگی‌های خنک‌کننده به محافظت از موتور و اجزای مختلف سیستم خنک‌کننده در مقابل زنگ‌زدگی و خوردگی می‌پردازد. همچنین، افزودنی‌های پادژل معمولا به حفظ محیط زیست نیز کمک می‌کنند؛ از این رو به عنوان یکی از موارد مصرفی مهم برای خودروها در تمام فصول سال و در تمام نقاط جهان ارزشمند است.
ضدیخ چگونه کار می‌کند؟
عملکرد ضدیخ در خودروها بسیار حیاتی و مهم است. این مایع رنگی که با آب مخلوط می‌شود، وظیفه تنظیم و حفظ دمای مناسب موتور را بر عهده دارد. در ادامه نحوه عملکرد ضدیخ را به طور دقیق توضیح می‌دهیم:
- تنظیم دما: ضدیخ دمای موتور را در دامنه مناسب تنظیم می‌کند. این موضوع در فصول سرد بسیار مهم است؛ زیرا از انجماد آب جلوگیری می‌کند. حتی در دماهای پایین‌تر، آب در سیستم خنک‌کننده منجمد نمی‌شود.
- محافظت در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی: ضدیخ حاوی موادی است که از زنگ‌زدگی و خوردگی قطعات موتور در مخاطرات اطرافیان محافظت می‌کند و مانع از خرابی قسمت‌های فلزی می‌شود.
- حذف گرمای اضافی: ضدیخ به از بین بردن گرمای اضافی در موتور کمک می‌کند. موتورها در فرآیند کار خود گرم می‌شوند و به خصوص در دماهای بالا، این گرمای اضافی می‌تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد. پادژل این گرمای اضافی را جذب کرده و از موتور خروجی می‌دهد.
- حفظ تعادل گرمایی: ضدیخ به حفظ تعادل گرمای موتور کمک می‌کند. این بسیار مهم است چرا که تنظیم دماها در موتور به طور مستقل از دمای محیط اطراف انجام می‌شود. زیاد شدن دما ممکن است به مشکلات جدی در کارکرد موتور منجر شود.
- حفظ عملکرد مناسب موتور: ضد یخ با حفظ تعادل گرمای موتور به عملکرد بهتری موتور کمک می‌کند؛ به خصوص در موتورهای دیزلی سنگین، این عملکرد اهمیت بسیاری دارد.
- محافظت از زنگ‌زدگی و خوردگی: ضدیخ از موتور و سیستم خنک‌کننده در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی محافظت می‌کند.
- جلوگیری از جوش آوردن مایع: پادژل با افزایش نقطه جوش مایع خنک‌کننده موتور از جوش‌آوردن آن در دماهای بالا جلوگیری می‌کند. این موضوع مهم است زیرا جوش‌آوردن مایع می‌تواند به موتور و سیستم خنک‌کننده صدمه بزند.
ضدیخ از چه موادی تشکیل شده است؟
ترکیبات اصلی در ضد یخ عمدتا اتیلن گلیکول و پروپیلن گلیکول هستند. این دو ترکیب اساسی به عنوان پایه‌های پادژل عمل می‌کنند و به تنظیم دمای مایع خنک‌کننده و محافظت از سیستم خنک‌کننده و موتور در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی کمک می‌کنند. اگر تمایل به ساخت این ماده دارید، پیشنهاد می کنیم که مقاله درست کردن ضدیخ در خانه را مطالعه نمایید.
اتیلن گلیکول
اتیلن گلیکول دارای خاصیت ضد انجماد بسیار خوبی است و می‌تواند از ایجاد یخ در سیستم خنک‌کننده جلوگیری کند. همچنین، نقطه جوش بالای اتیلن گلیکول اجازه استفاده از آن در دماهای بالاتر را می‌دهد. این ماده به عنوان یک ضدیخ دائمی در موتورهای خودروها و دیگر سیستم‌های خنک‌کننده استفاده می‌شود.
پروپیلن گلیکول
پروپیلن گلیکول دارای خاصیت ضد انجماد است و برخلاف اتیلن گلیکول، کمتر سمی است. به همین دلیل در برخی موارد که استفاده از اتیلن گلیکول مناسب نیست از پروپیلن گلیکول استفاده می‌شود.
علاوه بر اتیلن گلیکول و پروپیلن گلیکول، پادژل ممکن است حاوی مواد افزودنی دیگری نیز باشد. این مواد افزودنی معمولا به منظور تنظیم pH، حفظ خاصیت قلیایی، جلوگیری از اکسیداسیون اتیلن گلیکول و حفاظت از فلزات در برابر خوردگی استفاده می‌شوند. از مواد افزودنی معمول می‌توان به نیتریت‌ها، سیلیکات‌ها، بورات‌ها (بوراکس) و آزول‌ها اشاره کرد. این مواد افزودنی به تقویت عملکرد و پایداری پادژل کمک می‌کنند و می‌توانند از زنگ‌زدگی و خوردگی فلزات در سیستم خنک‌کننده جلوگیری کنند.
انواع ضدیخ کدامند؟
پادژل در انواع مختلفی موجود است و انتخاب انواع ضدیخ مناسب برای خودرو شما به ویژگی‌ها و نیازهای خاص شما بستگی دارد:
ضدیخ سبز
این نوع ضد یخ به عنوان نوع سنتی و قدیمی‌تر پادژل شناخته می‌شود. رنگ اصلی آن سبز است و معمولا اتیلن گلیکول را به عنوان پایه در کنار سایر مواد افزودنی دارد. این نوع ضدیخ به مدت تقریبی 2 تا 3 سال ماندگاری دارد.
ضدیخ OAT
این پادژل از تکنولوژی اسیدهای آلی استفاده می‌کند و به عنوان یک ضد یخ با عمر طولانی شناخته می‌شود که معمولا حدود 5 سال ماندگاری دارد. ضدیخ OAT مخصوصا در خودروهای جدیدتر و با سیستم‌های خنک‌کننده پیشرفته مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ضدیخ ترکیبی یا هیبریدی
این نوع پادژل یک ترکیب از ضدیخ سنتی و OAT است. یکی از مزایای پادژل ترکیبی این است که معمولا با انواع مختلف مایع خنک‌کننده سازگار است. به این معنا که می‌توانید بدون توجه به نوع مایع خنک‌کننده قبلی، ضدیخ ترکیبی را به سیستم خنک‌کننده اضافه کنید. این در حالی است که ضدیخ OAT با مایع خنک‌کننده سنتی سازگار نیست.
ضدیخ روغنی
ضدیخ روغنی، پادژلی است که از مواد معدنی به عنوان پایه استفاده می‌کند و برای محافظت از موتور خودرو در برابر گرما و سرما و همچنین بهبود عمر و عملکرد موتور استفاده می‌شود. معمولا قیمت مقرون به صرفه‌تر و عمر مفید طولانی‌تری نسبت به نمونه‌های اسیدی دارد.
ضدیخ اسیدی
ضد یخ اسیدی از مواد آلی به عنوان پایه استفاده می‌کند. این نوع پادژل معمولا برای خنک کردن موتورها و انجام وظایف حفاظتی در سیستم خنک‌کننده خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرد. ضدیخ اسیدی به خوبی با سیستم‌های خنک کننده قدیمی‌تر که از فلزات مختلف تشکیل شده‌اند، سازگار است و به طور عمومی تا مدت زمان طولانی‌تری می‌تواند بدون نیاز به تعویض مکمل در سیستم خنک‌کننده باقی بماند.
ضدیخ اسیدی برای محافظت از سیستم خنک‌کنده موتور و بهبود عمر و عملکرد خودروها بسیار موثر است. با انتخاب نوع مناسب پادژل و رعایت دستورات تولیدکننده خودرو، می‌توانید از عمر و عملکرد موتور خود لذت ببرید.
کاربردهای ضدیخ
پادژل مایعی است که در سیستم‌های خنک‌کننده موتورها به کار می‌رود تا دمای موتور در محدوده مناسب نگه داشته و از جوش آمدن مایعات داخل موتور جلوگیری کند. این ماده علاوه بر خنک کردن موتور از گرما و یخ زدگی موتور نیز محافظت می‌کند. انتخاب نوع مناسب بر اساس نیازهای موتور و شرایط آب و هوایی بسیار اهمیت دارد؛ زیرا مخلوط‌های مختلف آن از جمله ضدیخ روغنی و اسیدی وجود دارند که در موارد مختلف از مزایا و ویژگی‌های خاصی برخوردارند.
ضد خوردگی
ضدیخ نه تنها برای خنک کردن موتورها و جلوگیری از جوش آمدن و یخ زدگی در دماهای متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرد، بلکه در جلوگیری از خوردگی قطعات موتور و سیستم‌های خنک کننده نقش اساسی دارد. این ماده معمولا مواد ضدزنگ و مواد افزودنی خاصی را به خود می‌گیرد که از ایجاد زنگ و خوردگی جلوگیری می‌کنند. به عبارت دیگر، پادژل به عنوان یک ماده محافظتی برای سیستم‌های خنک‌کننده موتورها نیز عمل می‌کند و عمر مفید این سیستم‌ها را افزایش می‌دهد.
ضد جوش
ضد یخ علاوه بر جلوگیری از یخ زدگی در زمستان، نقش مهمی در کنترل دما و جلوگیری از جوش آمـدن موتور در فصول گرم نیز دارد. زمانی که دما به بیش از حد افزایش یابد، افزودن آن به موتور باعث می‌شود که نقطه جوش آب افزایش یابد و موتور در دماهای بالا بدون جوش آمدن عمل کند.
از طرف دیگر، در دماهای بسیار پایین، پادژل از یخ زدگی جلوگیری می‌کند؛ بنابراین، مهم است که در هر فصل سال مراقبت از موتور خودرو را داشته باشید و آن را منظما بررسی و تعویض کنید تا موتور خودرو همیشه در حالت عملیاتی بهینه باشد.
ضدیخ
یکی از وظایف اصلی ضدیخ، جلوگیری از یخ زدگی در سیستم خنک‌کننده موتور است. زمانی که در دماهای بسیار پایین مانند فصل زمستان آب در موتور یخ می‌زند، این یخ می‌تواند به قطعات موتور و رادیاتور آسیب برساند. استفاده از ضدیخ باعث می‌شود که نقطه انجماد آب کاهش پیدا کرده و از تشکیل یخ جلوگیری شود. این به دلیل افزایش دمای نقطه انجماد آب به وسیله پادژل اتفاق می‌افتد.
فروش و توزیع انواع مواد شیمیایی در مهرآسا شیمی
جهت دریافت مشاوره همین حالا با ما تماس بگیرید.
خطرات استفاده از ضدیخ
چالش‌های مرتبط با مواد ضدیخ؛ به ویژه در صنعت خودرو و سیستم‌های خنک کننده موتور، می‌توانند متنوع باشند. در ادامه به برخی از این چالش‌ها اشاره می‌کنیم:
- یکی از چالش‌های اصلی در استفاده از پادژل، تعیین مقدار مناسب این ماده برای موتور و سیستم خنک‌کننده است. مقدار زیاد آن ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد موتور شود و مصرف انرژی افزایش یابد، در حالی که مقدار کم پادژل می‌تواند به یخ‌زدگی در موتور منجر شود.
- یکی دیگر از چالش‌ها، تطابق مواد پادژل با انواع مختلف موتورها و سیستم‌های خنک‌کننده در انواع وسایل نقلیه است. مواد ضدیخ باید با تمامی مواد و تجهیزات موجود در موتور سازگار باشند.
- اتیلن گلایکول که در اکثر پادژل‌ها وجود دارد اگر به اشتباه مورد تماس یا مصرف قرار گیرد ممکن است به انسان و حیوانات آسیب بزند.
- بسیاری از مواد پادژل ممکن است به محیط زیست آسیب برسانند و در صورت استفاده نادرست یا دور ریختـن این مواد به طبیعت، محیط زیست را آلوده کنند.
در استفاده از ضد یخ، رعایت نکات ایمنی و دستورالعمل‌های تولیدکننده بسیار اهمیت دارد. همچنین، مطالعه و توجه به نکات تعمیر و نگهداری خودرو به منظور حفظ عملکرد بهینه سیستم‌های خنک‌کننده نیز ضروری است.
مهر آسا شیمی
سوالات متداول
- چرا باید ضدیخ به سیستم خنک‌کننده موتور اضافه شود؟
پادژل به سیستم خنک‌کننده موتور اضافه می‌شود تا از جوش‌آوردن موتور در دماهای بالا و از یخ‌زدگی در دماهای پایین جلوگیری کند. همچنین قطعات موتور را از خوردگی محافظت می‌کند. - چه مشکلاتی ممکن است به دلیل مقدار زیاد یا کم ضدیخ در موتور بوجود بیاید؟
مقدار زیاد پادژل ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد موتور و افزایش مصرف انرژی شود. مقدار کم آن نیز می‌تواند به یخ‌زدگی در موتور منجر شود و ضررهای جدی به سیستم خنک‌کننده و موتور وارد کند. - آیا تمامی مواد ضدیخ با هم سازگار هستند؟
نه، برخی از ضد یخ‌ها با مواد خنک‌کننده متفاوتی سازگاری دارند و می‌توانند بدون مشکل با آن‌ها ترکیب شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است تداخل و مشکلات در سیستم خنک‌کنده ایجاد کنند. به همین دلیل، مراعات دقیق توصیه‌های تولیدکننده ضدیخ بسیار اهمیت دارد.
